Tariş Fiyat Açıklamış

Pamuk Söke Ovasının marka ürünüdür de, ben pamuktan pek anlamam. Sadece çok meşakkatli bir iş olduğunu, üretim aşamasının çok da maliyetli olduğunu bilirim. Bu güzel ürün sağlıktan giyim sanayiine kadar pek çok alanda kullanıldığı için her dönem değerli olmuştur.

Geçmişte sadece ülkemiz için değil, yurdumuzun dört bir yanından gelen tarım emekçileri için de umut ve geçim kapısı olmuştu. Dünya ile rekabetin güçleşmesi ve de buna bağlı olarak  tarımda makineleşmenin de iyice yaygın hale gelmesi burada emeğe, yani insan gücüne olan ihtiyaç azaldı. Böyleyken bile şu anda pamuk üreticisi ancak kendine yetebilecek durumdadır.

***

Bu mevsimler geldi mi, çiftçi hem hasat telaş ve heyecanına düşer, hem de fiyat merakıyla kulaklarını Ankara’ya diker. Bu yıl ilk fiyatı Ankara’dan önce Söke TARİŞ açıkladı.  Açıklanan fiyat ilk anda bana çok yüksek gelmişti. Başkan Özer fiyatı 49 lira olarak açıklayıp, bir de “çiftçiyi ezdirmeyeceğiz” gibi laflar edince pamuk üreticilerimiz adına sevinmiştim. Sonra işin aslını öğrenince de en az onlar kadar hayal kırıklığına uğradım.

Bakınız, fiyat “49 x randıman” olarak açıklandı. Yani pamuğun kilosuna 49 lira verilmeyecek. Bu rakam randıman ile çarpılıp çıkan rakam fiyat olarak ödenecek. Söke Tariş Başkanı İsmail Özer bu açıklamayı yaparken kılı kırk yardıklarını ifade etti. Belli oluyor. Hesabı iyi yapmışlar. Piyasanın bile altında bir fiyat belirlemişler.

***

Açıklanan pamuk fiyatına ilk tepki  Söke Ziraat Odası Başkanı Mustafa Tanyeri’den geldi. Başkan Tanyeli  açıklanan bu fiyatın üreticiyi kurtaracak bir fiyat olmadığını ifade ederek çiftçiye ödenecek rakam konusunda da bilgi verdi:

“Tariş’in açıkladığı bu rakamla 40 randıman pamuğun fiyatının 19.60 TL, 42 randıman pamuğun fiyatının da 20.58’ye tekabül ediyor. Halbuki bu fiyat maliyetimizin bile dört lira altında. Biz bir kilo pamuğu 24 liraya mal ediyoruz. TARİŞ bunu 19-20 lira aralığında satmamızı istiyor. “

Aslında verdikleri  fiyatın yetersiz olduğunu ve de çiftçiyi  tatmin etmeyeceğini  Başkan Özer de biliyor olmalı ki, sözü hemen prim fiyatına getiriyor ve en az beş lira olması gerektiğini ifade ediyor. Yani kendilerinin vermediği o parayı devletin ödemesini istiyor.

Sayın Özer, siz önce pamuk üreticisinin alın terlerinin karşılığı olan parayı hakkaniyet ölçüsü içinde hesaplayarak ödeyin de devleti bir kenara bırakın. Devlet o parayı sizler alın terini ucuza alın diye vermiyor. Üreticimizi üretmeye teşvik için veriyor.

Son söz; eskiden Egeli çiftçinin alın teri İzmir’de yaşayan ve ticaretle iştigal eden bir gurup Rum ve Yahudi tüccarın insafına bağlıymış. Sonra bazı vatansever girişimciler onların emeğini korumak için TARİŞ’i kurmuşlar.  Yani günümüzdeki yaygın tanımla yerli ve milli bir oluşum ortaya çıkmış ve yıllarca çiftçinin alın terini koruyup kollamış.

Galiba bugün geldiğimiz noktada çiftçiyi Tariş’ten koruyacak bir oluşuma ihtiyaç var.