Ağaç Ve Orman Sevgisi Üzerine Düşüncelerim

Toplum yaşantımızda ağacın ve ormanın değeri büyüktür. Ağaçsız bir memleket çocuksuz bir aileye benzer. Atasözlerimizden biri de: Ağaç yaş iken eğilir. Bir başka sözde ise “ yaş kesen baş keser”  bir hayli kullanılan bir sözdür.

Dinimizde de ağaç ve orman konusunda Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (a. s) çok önemli sözleri vardır:

Onlardan birkaçı:

•Bir kimse bir ağaç diker ve onu yetiştirmek yolunda zahmetlere katlanır ve meyve verinceye kadar onu görüp gözetirse, meyvesinden kaybettiği her şey onun için Allah nezdinde bir sadaka olur. 

•Her kim bir ağaç diker de ondan bir insan veya Allah’ın yarattığı mahluklardan biri bir şey yerse,  yenen şey onun için bir sadakadır.

•Bir Müslümanın diktiği ağaçtan veya ektiği ekinden insanın, hayvanın kuşların yedikleri şeyden o Müslüman için bir sadakadır.

•Ağaç dikmek sadaka-i cariyedir.

•Biriniz kıyametin gelip duyduğunu duysa dahi elindeki ağacı dikmekten vazgeçmemelidir.

ZEYTİN kelimesi de Kur’an-ı Kerimin beş yerinde geçer.

BAKARA Suresinin 99’ncu ayeti aynen şöyledir:   O, gökten bulutla su indirendir.  Sonra biz onunla her şeyin ve her nev’in nebatını bitirip çıkardık, İçlerinden de taze ve yeşil fidanlar meydana getirdik ki,  ondan büyütüp bir birin üstüne binmiş taneler, hurma tomurcuğundan el ile tutabilecek derecede yakın salkımlar, birbirine benzeyen, hem de benzemeyen üzümlerden, Zeytin ve Nurdan yapıp çıkarıyoruz. Her birinin meyvesine,  bir meyve verdiği zaman, bir de kemale eriştiği bir vakit bakın” Yüce Mevla’m buyurmaktadır… Bu hadislerde de hikmetli ve manidar anlamlar vardır.

HURMA ağacı da Kur’an-ı Kerimin yirmiden fazla yerinde zikredilmektedir. Ağaç konusunda mübarek kitabımızın birçok yerinde söylenmiş ayetler vardır.

Kimi zaman yurdumuzda veya dünyanın bir başka yerinde ağaçlarımızın rastgele söküldüğünü, yerine koca koca apartmanlar yapıldığını veya yangınların meydana geldiğini duyunca inanın yüreğim yanıyor, çokta üzülüyorum.

Cumhuriyetimizin kurucusu büyük asker ve büyük komutan ve aynı zamanda örnek bir devlet adamı olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk Ağaç ve Orman konusunda da bazı önemli sözleri vardır. Bunlardan birkaçını sizlerle paylaşmak isterim:

•Ormanlar memleketin çok önemli bir servet kaynağıdır. Tarımla uğraştığınız kadar Ormanlarımıza da önem vermeliyiz.

•Bir memleketin alın teri dökmekten çekinmeyen evlatları bu yurdu yeşereceklerdir. Orman davası önce bir köy, bir ahlak ve bir yurttaşlık davasıdır. En sonra işletme ve ekonomi gelir.

•Ağaç, çiçek ve yeşillik uygarlık demektir. Ormansız vatan olmaz.

•Eğer vatan denen şey kupkuru dağlardan, taşlardan ekilmemiş alandan, çıplak ovalardan, kentlerden ve köylerden meydana gelmiş olsaydı, onun zindandan hiç farkı olmazdı.

İstanbul’u fetheden Fatih Sultan Mehmet Han ağaca önem verirdi.  Haliç yamaçlarında hayvan otlatılmasını yasaklamış, böylece Halicin tabii manzarasını korumuştur.  Bunu tarih kitaplarını yazar.  Ağaç konusunda  bir de  şu   sözleri vardır: Ormanlarımdan bir  dal kesenin   onun  başını keserim “diye vurgulamıştır. 

Türk Hükümdarları ağaca, ormana büyük sevgi ve saygı göstermişlerdir.  Örneğin Bursa 1326 yılında Türklerin egemenliğine geçtikten sonra; ORHAN BEY Bursa’yı Yeşil bir cennete çevirmiştir.  Coğrafyamızda Yeşil Bursa diye geçer…

Ünlü Türk Hükümdarı Kanuni Sultan Süleyman Macaristan seferinde ağaçlıklı bir bölgeden geçerken, bir armut ağacının dalını kesip kendisine sopa diye veren bir Yeniçeri’yi, Sultan kendi yayının çilesi ve kirişi ile idam ettirmiştir. Ordusunun gittiği yerlerde ormanlık ve meyvelik yerlerin korunması için çok ciddi tedbirler almistir. 

Buraya kadar gelmişken Ağaç ve Orman konusunda Sultan Mahmut Gaznevi zamanında bir ağaç diken yaşadıklarından biraz söz edelim:

BİR RİVAYETE GÖRE:  Sultan Mahmut Gaznevi, diğer bir rivayete göre Harun-u Reşid kıyafet değiştirmiş veziri ve yaveri ile şehir dışında dolaşırken  çalışmakta olan ve ağaç diken çok  yaşlı bir ihtiyara tesadüf  ettiler.  Selam verdikten sonra Sultan ihtiyara sordu;

-Ey ihtiyar!  Bu yaştan sonra ağaç dikmek senin neyine!

-Çalışan ihtiyar şöyle cevap verir: Hurma dikmekteyim efendi hazretleri. Sultan devam etti, ihtiyar hurma çok geç meyve verir, sen ise fazla ihtiyarsın. Ömrün bu ağacın meyvesini yemeğe yetmez, onun için boşuna yorulma. Zeki ihtiyar yanındaki zatın hürmetkâr, duruş ve davranışından onun sultan olduğunu anladı ve şöylece cevap verdi:

    -Sultanım, bizden evvelkilerin diktikleri ağaçlardan bizler meyveler yedik, onları rahmetle anıyoruz. Bizden sonra gelenler de bu ağaçların meyvesini yerler ve bizi rahmetle ansınlar.  Bu bize yeter…Bu cevap  Sultan Mahmut Gaznevi’nin  çok hoşuna geder.  Bu  adama bir kese altın verilmesi için yaverine emir verir. Bir kese altını alan ihtiyar bir ŞÜKÜR SECDESİ yaptı ve Allah’a duada bulundu. Sultan merak edip sordu sordu:

-Ey ihtiyar!  Bu secde ve dua ne için idi? 

-Sultanım! Herkesin diktiği hurma ağacı yılda bir kere ürün verir, benim diktiğim hurma ağacı ise iki defa ürün verdi. Nasıl Allah’a şükretmeyeyim… Sultan bu cevaptan da çok hoşlanıyor ve yaverine iki kese altın daha veriniz diye emir veriyor.( 2)   

  Bu Sultan Mahmut Gaznevi ve köylü çiftçinin  hikâyesini asker şair ve yazarlarımızdan , benim de kadim dostum ve ağabeyim olarak sevdiğim, saygı duyduğum E. Tank Albay A. Enver TUNÇALP’ın “Ağaç Bir Sevda Orman Bir Hayattır” Ankara- 2020 / sevgili evladı Zafer Sevil TUNÇALP tarafından bana armağan etmişlerdi.( A. Enver TUNÇALP,  1913- 1992) .Sırası gelmişken kadim dostum ve ağabeyim

A.  Enver TUNÇALP’ı rahmetle ve saygıyla anıyorum. Mekânı cennet olsun. ( Merak edenler için: Şair Enver Tunçalp’ı Anıyoruz / Abdülkadir Güler ,Milliyet Blog: 13 Haziran 2016  /  19 Ağustos 2021 ) 

Şair A. Enver TUNÇALP’ın adı geçen kitaptan ağaçlarla ilgili bir şiiriyle yazımı bağlamak istiyorum:

                 HADİS

Allah rızasına dikilen fidan,

Size fayda verir, her bir açıdan.

Kuşlar ağaçlarda barınır kış, yaz,

Ağaç yeşil umut, ilahi niyaz.

Siz fidanı dikiniz, olur mutlaka,

Meyvesi  kullara en hoş sadaka.

Hayır işleyenler, bu yolu seçer,

Ağaç bir sadaka, her  zaman geçen.

Dikene ecirdir, çekilen zahmet,

Ufkumuzu sarar, ilahi rahmet.

Ağaç gölge veren bir sine olur,

Sevabı  ağacı dikene olur.

Ürününden fayda bulur mahlûkat,

Rab verir ecrini, bununda kat kat…

Dikilen her ağaç, fecirdir size,

Siz ölseniz bile, ecirdir size…(2)

E. Tank Albay A. Enver TUNÇALP

1-   Ağaç Bir Sevda Orman Bir Hayattır / A. Enver Tunçalp Ankara 2020

2-   Adı geçen eserden / Abdülkadir Güler,” Ağaç ve Orman Sevgisi Üzerine Düşüncelerim- 17 Ekim 2023- Söke

-------------------------------------------------

BAŞSAĞLIĞI:

Eski Söke Belediye Başkanı ve 22. Dönem Milletvekillerimizden Sayın Mehmet SEMERCİ’ nin vefat haberini 14 Ekim 2023 günü üzülerek öğrendim.  Söke’ye uzun yıllar hizmet eden saygıdeğer insan Mehmet SEMERCİ’ yi rahmetle anıyor, SEMERCİ ailesine, dost ve yakınlarına başsağlığı diliyorum.